Το πανελλαδικό διήμερο της ΑΡ.ΕΝ. γίνεται σε μια κρίσιμη εποχή για το δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία. Γι αυτό η συζήτηση, η ανταλλαγή εμπειριών αλλά και οι αποφάσεις που θα πάρει θα είναι κρίσιμες για την κατεύθυνση που θα πάρει το ίδιο το φοιτητικό κίνημα.
Βρισκόμαστε στην καρδιά μιας δομικής κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος και μπροστά στη χειρότερη περίοδο για τη χώρα μας μετά τη μεταπολίτευση. Έχουν περάσει μόλις 8 μήνες από τότε που η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με αφορμή το χρέος στήριξε την έλευση του ΔΝΤ στη χώρα. Ένα χρέος που δε δημιουργήσαμε εμείς και καλούμαστε άδικα να πληρώσουμε. Η επιβολή του μηχανισμού στήριξης σε μια σειρά χωρών άλλωστε, εκτίναξε τη φτώχεια και την ανεργία, έριξε την οικονομία σε χρόνια ύφεση και ασφυξία και οδήγησε την κοινωνία στο μεσαίωνα, πυροδοτώντας ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις που άλλαξαν ριζικά ένα ήδη χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα. Αυτές οι εξελίξεις δίνουν χώρο στην ακροδεξιά να καλλιεργεί τις επικίνδυνες αντιλήψεις της στη κοινωνία σκορπίζοντας φόβο και συντηρητισμό. Από την άλλη η ανοχή της κυβέρνησης απέναντι στις φασιστικές επιθέσεις αποκαλύπτει και τη ρατσιστική της πολιτική. Μια πολιτική που από τη μια θέλει να ρίξει τις ευθύνες για την φτώχεια και την ανεργία στους πιο αδύναμους και από την άλλη θέλει να καλλιεργήσει κλίμα διάσπασης ανάμεσα στους Έλληνες και Μετανάστες εργαζόμενους.
Το ΔΝΤ ήρθε στην Ελλάδα εγκαθιδρύοντας μια νέα πολιτική και οικονομική κατάσταση, όχι επειδή αυτή ήταν η φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων, όχι επειδή δεν υπήρχε άλλη λύση, αλλά επειδή εκεί οδήγησαν οι καταστροφικές πολιτικές του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και των εκφραστών του. Επιλογές που πάρθηκαν κόντρα στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας. Τους τελευταίους μήνες η εφαρμογή του μνημονίου σημαίνει διάλυση των πάντων. Τα σκληρά μέτρα που απαιτούν κυβέρνηση – ΕΕ - ΔΝΤ έχουν οδηγήσει σε τραγικές μειώσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, περικοπές σε όλες τις κοινωνικές δαπάνες που θα οδηγήσουν σε κλείσιμο νοσοκομεία και σχολεία, αύξηση των φόρων σε είδη βασικής ανάγκης, αύξηση της ακρίβειας και της ανεργίας, ιδιωτικοποιήσεις και ξεπούλημα των δημόσιων οργανισμών. Ο προϋπολογισμός για το 2011, πλήρως εναρμονισμένος σε αυτή τη λογική, συνεχίζει αυτό το έργο. Παράλληλα, τα δώρα προς τους τραπεζίτες και το μεγάλο κεφάλαιο συνεχίζονται. Στην πραγματικότητα αμφισβητούνται βασικά κοινωνικά δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην μόρφωση και την εργασία. Το σκηνικό που διαμορφώνεται για τους νέους εργαζόμενους είναι εφιαλτικό. Η γενιά μας καλείται να ζήσει με χειρότερους όρους από τους γονείς μας. Η ανεργία για τους νέους κάτω των 25 ετών βρίσκεται στο 31%, ενώ η ελαστική και ανασφάλιστη εργασία τείνει να γίνει κανόνας. Παράλληλα με όλα αυτά εκτυλίσσεται και μια άγρια επίθεση στα δημοκρατικά δικαιώματα των εργαζόμενων και της νεολαίας. Δεν είναι τυχαία η αύξηση της καταστολής, οι όλο και συχνότερες καταπατήσεις του ασύλου και η τρομοκρατική παρουσία της αστυνομίας κυριολεκτικά σε κάθε γωνία. Στόχος τους η τρομοκράτηση όσων αντιστέκονται.
Στην Ελλάδα του Μνημονίου, η Παιδεία για την Τρόικα και την κυβέρνηση Παπανδρέου, δεν επιτρέπεται να είναι η εξαίρεση στη σφοδρή επίθεση ενάντια σε δικαιώματα και κατακτήσεις του λαού και της νεολαίας που έχουν εξαπολύσει το τελευταίο 6μηνο. Από το Δημοτικό μέχρι τα ΑΕΙ-ΤΕΙ προωθείται η συνολική μετάλλαξή της. Από το Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση άνοιξε το θέμα της «αλλαγής του DNA της παιδείας στην Ελλάδα». Από τότε, μεσολάβησε η κατάθεση του επίσημου κειμένου για την έναρξη διαλόγου στη σύνοδο πρυτάνεων στο Ρέθυμνο, η απόρριψή του από την πλειοψηφία των συγκλήτων των πανεπιστημίων και μια σειρά κινήσεων από την πλευρά κάποιων συλλόγων. Το νομοσχέδιο θα πάει για διαβούλευση στη Βουλή πριν τις γιορτές και η πρόθεση είναι να ψηφιστεί μέσα στο Γενάρη. Τα σχέδια της κυβέρνησης για τη διάλυση του δημόσιου Πανεπιστημίου, δεν έρχονται σε μια τυχαία στιγμή. Κρίση στην παιδεία σημαίνει ότι μια σειρά από ΑΕΙ και ΤΕΙ κλείνουν ή συγχωνεύονται αδυνατώντας να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Εν τω μεταξύ ενώ όλο και περισσότερες οικογένειες βυθίζονται στην φτώχεια, οι φοιτητές αναγκάζονται να πληρώνουν για ακριβά συγγράμματα και αναλώσιμα, ενώ τα ενοίκια έχουν φτάσει στα ύψη. Ο νέος νομός-πλαίσιο έρχεται σαν ταφόπλακα πάνω στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, παραδίδοντας το δημόσιο πανεπιστήμιο στις ορέξεις των επιχειρήσεων, καθιστώντας το ούτε δωρεάν, ούτε δημόσιο, αλλά ούτε και πανεπιστήμιο.
· Εξατομίκευση σπουδών: θεσμοθετείται η είσοδος ανά σχολή και όχι ανά τμήμα. Ο κάθε φοιτητής παύει πλέον να παίρνει γνώσεις πάνω σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο σπουδών, αλλά δέχεται αποσπασματικές γνώσεις – πληροφορίες – προσόντα από διαφορετικά προγράμματα σπουδών, χωρίς προκαθορισμένο χρόνο φοίτησης και όλα αυτά στο όνομα της επιλογής, της ευελιξίας, των απεριόριστων δυνατοτήτων κ.ο.κ. Αυτό οδηγεί σε πτυχία πολλών μορφών και σε ένα ατέρμονο κυνήγι πιστωτικών μονάδων. Επέρχεται επομένως η υποβάθμιση και η διάλυση της έννοιας των μαζικών σπουδών και ο πλήρης κατακερματισμός των επαγγελματικών δικαιωμάτων και των συλλογικών μας διεκδικήσεων.
· Οικονομική αυτοτέλεια: Αυτός είναι ο βασικός πυλώνας των εξαγγελιών και κινείται στην αντίληψη ότι πλέον η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν μπορεί να αποτελεί κομμάτι του κρατικού προϋπολογισμού. Με την «οικονομική αυτοτέλεια», που θα περιλαμβάνει και τη μισθοδοσία, θα επιβάλουν στα Πανεπιστήμια κανόνες ανώνυμης εταιρείας, για να αναζητούν πόρους από χορηγούς, να πωλούν «υπηρεσίες εκπαίδευσης και έρευνας», να διαφοροποιούν τις αμοιβές των διδασκόντων για να «προσελκύουν υψηλού κύρους εκπαιδευτικούς».
· Καλλικράτης στην παιδεία: Σε μια λογική περικοπής δαπανών με κάθε τρόπο ο «πανεπιστημιακός Καλλικράτης» υπάγει τη χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων από αρμοδιότητα του κράτους σε αρμοδιότητα των σχηματισμένων περιφερειακών συμβουλίων, με κατεύθυνση την κατάργηση και συγχώνευση τμημάτων και δημιουργία «πρώτης και δεύτερης ποιότητας» σχολών. Απολύσεις διοικητικού και διδακτικού προσωπικού, μείωση του αριθμού των φοιτητών και δημιουργία μιας πρώτης τάξεως πελατείας για τα προσφάτως «νομιμοποιημένα» ιδρύματα (ΚΕΣ, ΚΕΚ, ΙΕΚ).
· Κατάργηση αυτοδιοίκητου: Η αντικατάσταση της διοίκησης των πανεπιστημίων από το «Συμβούλιο Διοίκησης», αντί της Συγκλήτου και των Γ.Σ. των Τμημάτων, έχει στόχο να ακυρώσει το «εμπόδιο» των συλλογικών οργάνων, αλλά κυρίως την παρουσία και την παρέμβαση των φοιτητών/τριών στις αποφάσεις, για να επιβληθούν ολοκληρωτικά στην εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα των πανεπιστημίων οι κανόνες της αγοράς του κεφαλαίου και οι επιδιώξεις των επιχειρήσεων. Έτσι, μεταλλάσσεται το πανεπιστήμιο σε αυταρχικό εκπαιδευτήριο που θα διοικείται από το Συμβούλιο-μάνατζερ, που θα επιβάλλει αυταρχικούς ρυθμούς και κανόνες στις σπουδές και στις εξετάσεις των φοιτητών, χωρίς περιθώρια ανάπτυξης κριτικής σκέψης και ριζοσπαστικής αμφισβήτησης.
· Κουπόνι φοιτητή: Μετατοπίζεται το χρηματοδοτικό σχήμα από την διαρκή κρατική χρηματοδότηση στην επιδότηση του κάθε φοιτητή. Αυτό ανοίγει το δρόμο για την επιβολή διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προωθώντας ένα πανεπιστήμιο που θα εντείνει τους ταξικούς φραγμούς. Μετατρέπεται ο φοιτητής σε πελάτη των ιδρυμάτων Α.Ε. που αγοράζει υπηρεσίες-σπουδές, ενώ όταν «τελειώσει» η πίστωση του κουπονιού θα αναγκαζόμαστε να βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να συνεχίσουμε τις σπουδές μας.
Στην ουσία, η κυβέρνηση θέλει να «τελειώσει» με την παιδεία σαν δημόσιο αγαθό. Το κράτος ξεμπερδεύει με τη συνταγματική υποχρέωση να χρηματοδοτεί τις σχολές δημιουργώντας έτσι ένα πανεπιστήμιο, το οποίο θα ξεπληρώνει κρατικά χρέη, ενώ παράλληλα μονιμοποιείται και βαθαίνει η αντίληψη της εργασίας -και μάλιστα με τους χειρότερους όρους- ως ευκαιρία αντί για κοινωνικό δικαίωμα. Ο εργαζόμενος με «σύνολο δεξιοτήτων και προσωπικές διαδρομές» αντί για ενιαίο πτυχίο, αντιλαμβάνεται τον εαυτό του σαν υπεύθυνο για τη δεινή του κατάσταση, αφού δεν πάλεψε περισσότερο, δεν μάζεψε αρκετά ECTS κ.ο.κ. Η Διαμαντοπούλου και οι σύμμαχοί της θέλουν ένα πανεπιστήμιο «εργοστάσιο παραγωγής» των αυριανών ευέλικτα εργαζομένων. Ένα πανεπιστήμιο περισσότερο κερδοφόρο για την αγορά, που θα προάγει τη γνώση με όρους οικονομικής ανταποδοτικότητας και όχι κοινωνικής χρησιμότητας. Θέλουν ένα πανεπιστήμιο που να αποπληρώνει χρέη.
Ταυτόχρονα ένα ακόμα κέρδος γι’ αυτούς θα είναι η δημιουργία ενός αυταρχικού και αποστειρωμένου πανεπιστημίου χωρίς ελευθερίες και δικαιώματα. Η επίθεση στο άσυλο είναι επίθεση ενάντια στην κοινωνία. Η κυβέρνηση θέλει να ξεμπερδεύει με το πανεπιστήμιο ως χώρο ανάπτυξης κοινωνικών αγώνων, ριζοσπαστικοποίησης και αμφισβήτησης.
Η επίθεση στην εργασιακή προοπτική των νέων εντείνεται ακόμη περισσότερο με το Σύμφωνο Πρώτης Απασχόλησης, διάταξη η οποία θεωρεί τους νέους εργαζόμενους ως μια ειδική κατηγορία που με ηλικιακά, και μόνο, κριτήρια θα πρέπει να πληρώνεται λιγότερο από το υπόλοιπο σώμα των εργαζομένων. Αυτό σημαίνει ότι θεσμοθετείται τριετής μαθητεία για νέους άνεργους με απολαβές γύρω στα 350-400 ευρώ, αλλά και δημιουργία "Συμβολαίου Πρώτης Απασχόλησης" που θα αφορά τις νέες προσλήψεις στον ιδιωτικό τομέα οι οποίες θα αμείβονται με 550 ευρώ, έναντι των 740 ευρώ που ορίζει η τελευταία σύμβαση. Επί της ουσίας, μιλάμε για μια άνευ όρων παράδοση της νεολαίας στις ορέξεις της εργοδοσίας που με τη σειρά της σημαίνει ότι η δική μας γενιά θα είναι αυτή που θα επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος για την έξοδο της χώρας από την κρίση προσφέροντας φτηνή κι ελαστική εργασία προκειμένου να συντηρηθούν τα κέρδη του κεφαλαίου.
Απέναντι σε αυτή τη μεγάλη επίθεση μπορεί να υπάρξει απάντηση. Και η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από την προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης και του μνημονίου. Το φοιτητικό κίνημα σε συμπόρευση με το εργατικό χρειάζεται με ξεκάθαρο τρόπο να προβάλει τα αιτήματα του: Παλεύουμε για τη μη κατάθεση του νόμου-πλαίσιο Διαμαντοπούλου, για την ακύρωση του μνημονίου, για την ανατροπή της κυβέρνησης και της πολιτικής της και για να φύγει το ΔΝΤ. Διεκδικούμε να μην πληρώσουμε εμείς την κρίση τους και να μην φορτωθεί το βάρος του χρέους στις πλάτες των εργαζομένων και της νεολαίας. Για όλα τα παραπάνω, είναι αναγκαίο όσο ποτέ η συγκρότηση ενός μεγαλειώδους φοιτητικού κινήματος, αντίστοιχου και μεγαλύτερης κλίμακας από του 2006-2007, το οποίο θα πυροδοτήσει μεγαλύτερους κοινωνικούς αγώνες, θα βάλει φρένο στην επιχειρούμενη διάλυση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα ανοίξει μια κεντρική αντιπαράθεση απέναντι στην τρόικα και την κυβέρνηση. Για να αποτελέσει τις απαρχές μιας μαζικής εισβολής στο προσκήνιο της νεολαίας που συμπιέζεται, απορρίπτεται, αποτελεί καύσιμη ύλη στην καπιταλιστική αναδιάρθρωση. Για να θέσει τις απαρχές ενός κοινωνικού μετώπου και μιας λαϊκής εξέγερσης που θα διεκδικήσει έναν άλλο δρόμο. Να διδαχτούμε από τα παραδείγματα των ευρωπαϊκών φοιτητικών κινημάτων της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, την αποφασιστικότητά τους και τις δυναμικές μορφές πάλης που υιοθέτησαν. Να ξαναζωντανέψουμε τις ελπίδες που αναδύθηκαν μέσα από την εξέγερση του Δεκέμβρη. Ελπίδες που εκφράστηκαν μαζικά τόσο στα μεγαλειώδη συλλαλητήρια της 5ης Μάη όσο και στις διαδηλώσεις της 17ης Νοέμβρη. Ελπίδες που πρέπει να εκφραστούν και στη Γενική Απεργία στις 15 Δεκέμβρη.
Ωστόσο η απάντηση που έρχεται από τα πανεπιστήμια απέναντι στα μέτρα είναι κατώτερη των περιστάσεων. Παρά τη φανερή αγανάκτηση του κόσμου απέναντι στη πολιτική του μνημονίου, μια μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών δεν συμμετέχει σε συλλογικές διαδικασίες όπως οι συνελεύσεις των φοιτητικών συλλόγων ή οι καταλήψεις. Τη μεγαλύτερη ευθύνη γι αυτό έχουν φυσικά οι παρατάξεις της ΠΑΣΠ-ΔΑΠ που συστηματικά σαμποτάρουν αυτές τις διαδικασίες, προσπαθώντας να εμποδίσουν την έκφραση της κοινωνικής απογοήτευσης και οργής. Μερίδιο ευθύνης φέρνει όμως και μεγάλο κομμάτι της φοιτητικής αριστεράς. Η ΠΚΣ-ΜΑΣ δείχνει να επιλέγει τον δρόμο του απομονωτισμού και της περιχαράκωσης, δείχνοντας πως αδιαφορεί για τη συγκρότηση του κινήματος και ενδιαφέρεται μόνο για την αναπαραγωγή του κομματικού της μηχανισμού. Η ΕΑΑΚ παρουσιάζει έναν αποσπασματικό σχεδιασμό, χρησιμοποιώντας εργαλεία του παρελθόντος αρνούμενη να αντιστοιχηθεί με τα αυξημένα καθήκοντα του σήμερα. Παράλληλα αντιλαμβανόμαστε ως ΑΡ.ΕΝ. την ανάγκη της ενότητας στη δράση όλων των αριστερών δυνάμεων και καλούμε σταθερά σε αυτή. Επομένως, η αριστερά στα πανεπιστήμια χρειάζεται να πάρει άμεσα πρωτοβουλίες από τα κάτω που θα αλλάξουν τα πράγματα. Το φοιτητικό κίνημα πρέπει να χαράξει έναν πολιτικό προσανατολισμό που θα το καθιστά ικανό να δώσει απαντήσεις. Να ορίσει τον εχθρό του, την κυβέρνηση-ΕΕ-ΔΝΤ και να στοχεύσει προς αυτόν τα πυρά του. Να παλέψει για την οικοδόμηση του δικού μας στρατοπέδου συγκροτώντας ένα συνεχές κίνημα εντός των σχολών και της νεολαίας. Να προσδιορίσει τη θέση ως οργανικό κομμάτι και πυροδοτητή ενός ευρύτερου κοινωνικού ανατρεπτικού σχεδίου.
Η Αριστερή Ενότητα δεν πρέπει να ξεχνάει πως είναι η δύναμη που κινείται μέσα στις σχολές με τα μάτια στραμμένα στην κοινωνία. Η Αριστερή Ενότητα χρειάζεται να δουλέψει στην κατεύθυνση του να παρθούν πρωτοβουλίες που θα κινητοποιήσουν, θα συσπειρώσουν και θα ξαναζωντανέψουν τους φοιτητικούς συλλόγους και τις διαδικασίες τους, συγκροτώντας ένα ζωντανό ηγεμονικό ρεύμα, που θα αντιπαλεύει τη μνημονιακή πολιτική.
Παίρνοντας υπόψη το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει αναπτυχθεί ένα μαζικό κίνημα ενάντια στο νόμο πλαίσιο, ενάντια στην κυβέρνηση και τα μέτρα, χρειάζεται να ανασυγκροτήσουμε το Φ.Κ. και να δυναμώσουμε τις συλλογικές διαδικασίες. Να επανοηματοδοτήσουμε και να μαζικοποιήσουμε τις συνελεύσεις και να κάνουμε πιο αποτελεσματικές τις Συντονιστικές Επιτροπές Κατάληψης και τις Επιτροπές Υλοποίησης Πλαισίου. Να πάρουμε πρωτοβουλίες, προωθητικές και όχι αντιπαραθετικές για τις Γ.Σ., που θα συσπειρώνουν και θα δίνουν χώρο και λόγο σε κάθε φοιτητή-τρια, εργαζόμενο του πανεπιστημίου, καθηγητή που θέλει να οργανώνει καθημερινά τη μάχη στις σχολές. Έτσι θα εμπνεύσουν τους φοιτητές που δεν καλύπτονται από το υπάρχον σκηνικό και που θέλουν να αλλάξουν τόσο τη φοιτητική τους καθημερινότητα όσο και την κοινωνία. Για να μπορέσει η Αριστερή Ενότητα να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αποδεικνύοντας κάθε στιγμή πως πραγματικά είναι το πιο ενωτικό και ελπιδοφόρο εγχείρημα μέσα στα πανεπιστήμια, χρειάζεται να τολμάει, να παίρνει πρωτοβουλίες και να μην περιμένει απλά σαν θεατής τις εξελίξεις.
Απέναντι σε εχθρούς που φαίνονται μεγάλοι, πρέπει να συγκροτήσουμε ένα πλατύ, διαρκές, πανεκπαιδευτικό, αντικυβερνητικό, αντιμνημονιακό μπλοκ αγώνα. Σε ένα κενό πρωτοβουλιών και πολιτικών απαντήσεων η Αριστερή Ενότητα μπορεί να κάνει τη διαφορά. Να αξιοποιήσουμε την εμπειρία του νικηφόρου κινήματος απέναντι στην αναθεώρηση του άρθρου 16, προωθώντας την πολιτική ανασυγκρότηση του φοιτητικού και νεολαιίστικου κινήματος. Να δουλέψουμε για μια μεγάλη κοινωνική έκρηξη που θα απελευθερώσει δυνάμεις και θα δημιουργήσει ρήγματα στις κυρίαρχες επιλογές του κεφαλαίου. Επίσης, αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη ενός αποτελεσματικού Φ.Κ. Κάτι τέτοιο εξασφαλίζεται και με τον εκδημοκρατισμό του Συντονιστικού Γενικών Συνελεύσεων και Καταλήψεων, μέσω της συγκρότησης δομών που διασφαλίζουν τη συμμετοχή των συλλόγων, τόσο στη διαδικασία, όσο και στη λήψη αποφάσεων. Σκιαγραφώντας κομμάτια του άλλου δρόμου να ξαναδώσουμε ελπίδα σε μια κοινωνία που της έχουν κλέψει κάθε συλλογικό όραμα και προοπτική. Να πάρουμε πρωτοβουλίες από τα κάτω συνδεόμενες με την κοινωνία, ώστε το φοιτητικό κίνημα να κερδίσει την συμπαράστασή της. Να τολμήσουμε να αλλάξουμε, να τολμήσουμε να απαντήσουμε θετικά στο κάλεσμα της ιστορίας, να τολμήσουμε να γίνουμε η γενιά που αρνούμενη την πραγματικότητα του μνημονίου θα αλλάξει ριζικά την πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου